Kombucha, fermente edilmiş siyah veya yeşil çaydan elde edilen, hafif ekşi ve gazlı bir içecektir. Hem lezzetli hem de probiyotik içeriği sayesinde son yıllarda büyük ilgi görmektedir. Evde kombucha üretmek, hem keyifli bir süreçtir hem de içeceğin lezzetini kişiselleştirme imkanı sunar. Bu tarif, evde kombucha yapımının tüm aşamalarını detaylı bir şekilde anlatmaktadır.
Malzemelere
Bu tarif 1-2 kişilik içecek üretimi için uygundur.
- 1 litre kaynamış ve soğutulmuş su
- 1 su bardağı (200 g) toz şeker (beyaz şeker tercih edilmeli)
- 8 adet çay poşeti (demleme için siyah veya yeşil çay) veya yaklaşık 2 yemek kaşığı demlik çayı
- 1 su bardağı (240 ml) hazır, fermente edilmiş kombucha (başlangıç için “starter sıvı”)
- 1 adet kombucha mayası (SCOBY – Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast)
Malzemelerin Hazırlığı
Çay poşetleri veya demlik çayı kullanılıyorsa, çayı demlemek için kaynamış su kullanılacaktır. Şeker, suyla birlikte çözülmelidir. Kombucha mayasının (SCOBY) ve starter sıvısının temiz olduğundan emin olunmalıdır. Kullanılacak kap ve malzemeler iyice temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
Hazırlanışı
- 1 litre kaynamış suyu bir cam veya seramik kaba (plastik değil) aktarın. Şekeri ekleyip şeker eriyene kadar karıştırın.
- Çay poşetlerini veya demlik çayını ekleyin ve 15-20 dakika demlenmeye bırakın. Demleme süresi çayın türüne göre değişebilir.
- Çayı süzün ve soğumaya bırakın. Oda sıcaklığına gelmesi önemlidir.
- Soğuyan çayı temizlenmiş bir cam kaba aktarın. Starter sıvıyı ekleyin.
- Kombucha mayasını (SCOBY) dikkatlice ekleyin. Mayanın yüzeyde yüzmesi veya dibe batması normaldir.
- Kaba temiz, hafif nemli bir bez veya kağıt havlu ile kapatın. Hava alabilmesi için sıkıca kapatmayın.
- Kabı oda sıcaklığında (20-25°C) güneş görmeyen bir yerde 7-30 gün fermente olmaya bırakın. Fermentasyon süresi oda sıcaklığına ve mayanın gücüne göre değişir.
- Fermentasyon sürecinde haftada bir veya iki kez kombuchayı tatmak için temiz bir kaşıkla bir miktar alın. Tat istediğiniz kıvama geldiğinde (ekşi ve hafif tatlı) fermentasyonu durdurabilirsiniz.
- Fermentasyon tamamlandığında, kombuchayı bir ince süzgeç veya temiz bir bez yardımıyla süzün.
- Süzülmüş kombuchayı cam şişelere aktarın. Şişelerin ağzını hava alabilmesi için hafifçe sıkın.
- İsteğe bağlı olarak, şişelere meyve dilimleri, böğürtlen, çilek veya diğer aromalar ekleyebilirsiniz.
- Şişeleri oda sıcaklığında 1-3 gün daha bekletin (karadöngü) gazlanma için. Bu süre zarfında şişeleri dikkatli bir şekilde kontrol edin, aşırı basınç oluşmasını önleyin.
- Kombuchayı buzdolabında saklayın. Buzdolabında gazlanma devam edecektir.
Sunum ve Servi
Kombucha genellikle soğuk servis edilir. Şeffaf bardaklarda sunulduğunda görsel olarak çekicidir. Meyve dilimleri veya otlar ile süslenebilir. Farklı aromalarla deneyler yaparak kişisel tercihlerinize göre sunum yapabilirsiniz.
Püf Noktası
Kombucha mayasının sağlığı çok önemlidir. Mayanın düzenli olarak kullanılması ve uygun koşullarda saklanması gerekir. Fermentasyon süresince hijyen kurallarına dikkat etmek, istenmeyen mikroorganizmaların oluşmasını engeller. Farklı çay çeşitleri kullanarak kombuchanın lezzetini zenginleştirebilirsiniz. Örneğin, bitki çayları veya farklı siyah çay karışımları deneyebilirsiniz. Şişelerde gazlanma basıncını kontrol etmek için düzenli olarak kontrol edin ve gerekirse biraz gazı boşaltın.
Sıkça Sorulan Sorular
- Bu tarif kaç kalorili?
Ortalama bir porsiyonu yaklaşık 30-50 kaloridir. Şeker miktarını azaltarak kalori miktarını düşürebilirsiniz.
- Toplam ne kadar sürede hazırlanır?
Toplam hazırlık süresi yaklaşık 1-2 haftadır. Fermentasyon süresi 7 ila 30 gün arasında değişebilir.
- Artan yemek nasıl saklanmalı?
Kombucha buzdolabında yaklaşık 2-3 ay saklanabilir. Zamanla lezzetinde değişiklikler olabilir.
- Ertesi güne kalır mı, tekrar ısıtılır mı?
Kombucha ısıtılmamalıdır. Isıtıldığında probiyotik içeriği zarar görebilir.
- Vegan/vejetaryen uyarlaması mümkün mü?
Evet, kombucha vegan ve vejetaryen beslenmeye uygundur. Kullanılan şeker ve çayın vegan olduğundan emin olunmalıdır.
Kapanış
Evde kombucha üretmek sabır ve özen gerektiren keyifli bir süreçtir. Umarım bu tarif, kendi kombuchanızı yapmanıza yardımcı olur. Kolay gelsin!