Kombucha, fermente edilmiş siyah veya yeşil çaydan elde edilen, hafifçe ekşi ve gazlı bir içecektir. Hem lezzetli hem de probiyotik içeriği sayesinde son yıllarda popülerliği artmıştır. Evde kombucha yapmak hem keyifli hem de kontrollü bir süreçtir. Bu tarif, evde kombucha üretimi için adım adım detaylı bir rehber sunmaktadır.
Malzemelere
Bu tarif 1-2 kişiye yetmektedir.
- 1 litre kaynamış ve soğutulmuş su
- 1 su bardağı (200 g) toz şeker (beyaz veya esmer şeker)
- 8 çay poşeti (yeşil veya siyah çay) veya yaklaşık 2 yemek kaşığı demlik çay
- 1 su bardağı (240 ml) hazır, fermente edilmiş kombucha (başlangıç mayası)
- 1 adet kombucha başlangıç kültürü (SCOBY – Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast)
Malzemelerin Hazırlığı
Çayı demlemek için çay poşetlerini veya demlik çayı hazırlayın. Şekerin tamamen çözünmesi için kaynamış suya ekleyin ve karıştırın. Kombucha başlangıç mayasını ve SCOBY’yi kullanmadan önce dikkatlice kontrol edin. SCOBY’nin sağlıklı ve temiz olduğundan emin olun. Kullanılacak suyun kaynamış ve soğutulmuş olması önemlidir.
Hazırlanışı
- Kaynamış ve soğutulmuş suyu 2-3 litre kapasiteli, temizlenmiş bir cam kaba aktarın.
- Toz şekeri ekleyip tamamen eriyene kadar karıştırın.
- Çay poşetlerini veya demlik çayı ekleyin.
- Kaba kombucha başlangıç mayasını ve SCOBY’yi dikkatlice yerleştirin.
- Kaba temiz, yumuşak bir bez veya kağıt havlu ile kapatın. Bu, havanın girmesini sağlayacak ancak böceklerin girmesini engelleyecektir.
- Kabı oda sıcaklığında (yaklaşık 20-25°C) güneş görmeyen bir yerde 7-30 gün bekletin. Fermentasyon süresi oda sıcaklığına ve kombucha başlangıç mayasının gücüne bağlı olarak değişebilir.
- Fermentasyon sürecinde düzenli olarak (2-3 günde bir) kombuchayı tatmak için temiz bir bardakla dikkatlice bir miktar alın. Tat istediğiniz kıvama gelene kadar bekleyin. Daha uzun süre bekletmek daha ekşi bir tat verecektir.
- Fermentasyon süresi dolduktan sonra, SCOBY’yi ve yaklaşık 1 litre fermente olmuş kombuchayı temiz bir kaba aktarın. Kalan kombucha, yeni bir fermantasyon turu için saklanabilir.
- Kombuchayı şişelere (tercihen cam) aktarın. Şişelerin ağzını sıkıca kapatın.
- İsteğe bağlı olarak, meyve dilimleri, böğürtlen, çilek veya nane gibi malzemeler ekleyerek ikinci bir fermantasyon (flavoring) yapabilirsiniz. Bu, kombuchaya farklı lezzetler katacaktır.
- Şişeleri oda sıcaklığında 1-3 gün bekletin. Bu süre zarfında kombucha gazlanacaktır. Şişeleri açarken dikkatli olun, çünkü basınç oluşturabilirler.
- Kombuchayı buzdolabında saklayın. Buzdolabında gazlanma duracaktır.
Sunum ve Servis
Kombucha genellikle soğuk olarak servis edilir. Şişelerinden veya bardaklardan servis edilebilir. İsteğe bağlı olarak meyve dilimleri veya nane yapraklarıyla süsleyebilirsiniz. Kombucha, fermente edilmiş bir içecek olduğu için hafifçe ekşi ve gazlı bir tada sahiptir. Farklı lezzetler eklenerek bu temel tada çeşitlilik katılabilir.
Püf Noktası
SCOBY’nin sağlığını korumak için, kullanmadığınız zamanlarda temiz su ve şeker karışımında saklayın. Kombucha yapımında kullanılan suyun kalitesi lezzeti doğrudan etkiler, bu nedenle filtrelenmiş su kullanmak önerilir. Fermentasyon süresince kabın temizliğine dikkat edin, bu küf oluşumunu önleyecektir. Farklı çay çeşitleri kullanarak kombuchaya farklı aromalar katabilirsiniz. Daha yoğun bir gazlılık için ikinci fermantasyon süresini uzatabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
- Bu tarif kaç kalorili?
Ortalama bir porsiyonu yaklaşık 30-50 kaloridir. Şeker miktarını ayarlayarak kalori miktarını etkileyebilirsiniz.
- Toplam ne kadar sürede hazırlanır?
Toplam hazırlık ve fermentasyon süresi yaklaşık 2-4 haftadır. Fermentasyon süresi oda sıcaklığına ve kombucha başlangıç mayasının gücüne bağlı olarak değişebilir.
- Artan yemek nasıl saklanmalı?
Kombuchayı hava geçirmez kaplarda buzdolabında saklayabilirsiniz. Buzdolabında birkaç hafta tazeliğini korur.
- Ertesi güne kalır mı, tekrar ısıtılır mı?
Kombucha ısıtılmaz. Isı, probiyotik bakterileri öldürebilir ve lezzetini bozabilir.
- Vegan/vejetaryen uyarlaması mümkün mü?
Evet, kombucha vegan ve vejetaryen beslenmeye uygundur. Kullanılan şeker ve çayın vegan olduğundan emin olun.
Kapanış
Evde kombucha yapımı, sabır ve dikkat gerektiren keyifli bir süreçtir. Umarım bu tarif, kendi kombuchanızı yapmanız için size ilham verir. Kolay gelsin!